Traumatische ongevallen kunnen ligament- of meniscusscheuren zijn of kraakbeenletsels, door (over)belasting ontstaat eerder de kraakbeenschade. Kraakbeen zorgt voor schokdemping tussen 2 botstructuren in het gewricht. Als de schokken minder goed opgevangen worden, kunnen er pijnklachten ontstaan. Bewegen zonder je gewrichten te overbelasten zal de klachten verminderen.
Symptomen
Vaak stramheid
Startpijn (bij het rechtkomen uit zit)
Ochtendlijke pijn In een eerste fase doet bewegen de klachten verdwijnen. Bij intense belasting zoals lopen en springen zullen pijnklachten in en rond de gewrichten ontstaan.
Oorzaken
Heel wat factoren bepalen wanneer je artrose krijgt én vooral, wanneer dit klachten geeft. Er is een belangrijke aangeboren factor, maar ook de belasting door sport, werk en hobby’s bepaalt de schade en de klachten. Als je een artrosegewricht niet al te intens belast, zal dat minder klachten geven dan als je dat te intens blijft doen. De term ‘rust roest’ geldt hier ook, volledige rust is nadelig en zal meer kans op klachten geven in de toekomst.
Onderzoeken
Artroseklachten vergen in eerste instantie geen extra onderzoeken.
Klassieke foto RX
Een klassieke foto (RX) in belaste en niet belaste houding (zitten versus staan) maakt een inschatting mogelijk van de gewrichtsruimte en dus de dikte van het kraakbeen (schokdemping).CT of NMR
Als er meer gedetailleerde informatie over het kraakbeen nodig is, zijn aanvullende scanners nodig zoals een CT of NMR, eventueel na inspuiten van contraststof in het gewricht.Botscan
Een botscan (skeletscintigrafie) geeft een overzicht van het hele skelet en op deze scan zie je de gewrichten die, ten gevolge van artrose, ontstoken zijn.
Behandelingen
Bewegen zonder overbelasting
Dit is de belangrijkste behandeling van artrose, meer bepaald bewegen zonder te overbelasten. Door voldoende te bewegen beperk je de stijfheid en door een goed ontwikkelde spierfunctie bescherm je je aangetaste gewrichten beter. Bewegen voorkomt dat je klachten terugkomen of verergeren. Geoefende spieren geven je gewricht stevigheid waardoor het meer belasting aankan en je minder snel pijn zal hebben.
De beste sporten bij artroseklachten van enkels, knieën en heupen zijn
wandelen
fietsen
zwemmen
Het zijn sporten met weinig schokbelasting waardoor je minder snel hinder zal krijgen
Medicatie
Bij acute pijn kan tijdelijk een rustperiode ingebouwd worden en pijnstilling met paracetamol kan verlichtend werken. Mocht dit onvoldoende zijn, dan kan een korte kuur met ontstekingsremmers aangewezen zijn.
Inspuitingen
Bij blijvende klachten zijn inspuitingen in het gewricht mogelijk: cortisone om de acute ontsteking af te remmen. Een andere optie om in te spuiten zijn herstelstimulerende producten: hyaluronzuur (‘gel’) of PRP (bloedplaatjes). Deze zorgen ervoor dat het gewricht weer soepeler wordt en de schokdemping opnieuw verbetert.
Operatie
Bij blijvende klachten kan een operatie van het gewricht overwogen worden:
via een kijkoperatie het kraakbeen mooier/vlakker maken (artroscopie)
of bij ernstige kraakbeenschade gewrichtsvervangende chirurgie (een prothese).