De macula zorgt voor het precieze, scherpe zicht centraal, dat nodig is bij het lezen, schrijven en herkennen van details. Door deze aandoening gaat het centrale zicht geleidelijk achteruit. Het deel van het netvlies buiten de macula blijft goed werken.
Vormen
Droge maculadegeneratie
De uitwisseling tussen de verschillende lagen van het netvlies is verstoord. Het netvlies raakt ondervoed en afvalstoffen stapelen zich op. Langzamerhand veroorzaken dit onomkeerbare schade, waardoor het zicht aangetast wordt. Het verlies van de gezichtsscherpte verloopt meestal geleidelijk en er treden geringe beeldvervormingen op. Aanvankelijk is het zicht licht gestoord en ervaar je meer licht nodig te hebben om te lezen, geleidelijk worden gezichten moeilijker te herkennen en zijn er meer leesproblemen.Natte maculadegeneratie
Door nieuwvorming van abnormale bloedvaatjes die de macula binnendringen komt er bloed/vocht in het netvlies, wat een snelle achteruitgang van het gezichtsvermogen veroorzaakt.
Bij beide aandoeningen blijft het perifere zicht normaal. Niets meer kunnen zien komt daarom nauwelijks voor. De droge vorm komt het meest voor: 85 procent van de patiënten heeft deze vorm. De droge vorm kan evolueren naar een natte vorm.
Symptomen
Plots gezichtsverlies of vervormingen in het beeld. Dit laatste kan eenvoudig getest worden met een Amslerrooster.
Zelfcontrole aan de hand van Amslerrooster
Dek één oog af. Als je gewoonlijk een leesbril draagt, zet je je bril op.
Fixeer het centrale punt vanop leesafstand.
Herhaal met andere oog.
Zorg ervoor dat omstandigheden hetzelfde zijn als vorige keer. Let op verlichting, plaats, tijdstip en afstand van het Amslerrooster tot je oog. Als er vervormingen of vlekken verschijnen in rooster: contacteer je oogarts!
Voer de test eenmaal per week uit.
Risicofactoren
Hoge leeftijd
Roken
Blanke ras
Hoge bloeddruk
Zwaarlijvigheid
Geslacht: vrouwen zijn vaker aangetast dan mannen
Erfelijkheid: risico is groter als één van je bloedverwanten dit heeft.
Chronische blootstelling aan UV-stralen
Onderzoek
Diagnose wordt gesteld
Door oogfundusonderzoek bij de oogarts
Meestal is aanvullend een scan van netvlies (OCT-macula) of kleurstofonderzoek (fluorescentie angiografie) noodzakelijk voor verdere diagnostiek.
Behandeling
Netvliesveroudering kan niet genezen. Wel kunnen we proberen de achteruitgang af te remmen of te stoppen.
Droge maculadegeneratie:
Hiervoor bestaat geen specifieke behandeling. Soms worden vitaminesupplementen aangeraden.
Natte maculadegeneratie
De behandeling bestaat uit het inspuiten van vaatgroeiremmende geneesmiddelen (anti-VEGF) in het oog.
Wat kan je doen om je ogen te beschermen?
Draag een beschermende zonnebril
Complete en gevarieerde voeding: eet regelmatig groene bladgroenten en vis
Niet roken
Doe aan lichaamsbeweging
Bloeddrukcontrole
Hou je gewicht in de gaten