Symptomen
Zeurende pijn onderrug,
Tintelingen armen/benen
Zwaar gevoel in de armen/benen
Uitstraling in armen/benen
Spanningsgevoel nek
Spanningshoofdpijn
Zwaar, vermoeid gevoel in de rug
Pijn bij rechtkomen uit zit
Pijn bij zitten rug/nek
Pijn bij vooroverbuigen
Hevige uitstralingspijn bij zitten…
Oorzaken
Door te lang in dezelfde houding te blijven, treden rug- en nekpijn vaker op : te lang zitten (aan de computer, tv kijken, in de auto), te lang rechtstaan of slenteren. Naast langdurig dezelfde houding zijn uitgesproken houdingen ook belastend voor de rug, zoals bijvoorbeeld vooroverbuigen zonder door de knieën te gaan.
Als je ouder wordt en/of door (over)belasting treedt er slijtage op in je wervelkolom. Je tussenwervelschijven – dit zijn kussentjes tussen je wervels – werken dan minder goed als schokdemper en kunnen minder aan de druk weerstaan. Hierdoor kan je rug- en nekklachten krijgen. Als de tussenwervelschijven verder verzwakken kan een gedeelte uitpuilen waardoor je een hernia krijgt. Wanneer de hernia tegen een zenuw duwt, ontstaat er uitstraling.
Naast de tussenwervelschijven, die zich tussen de wervellichamen bevinden, maken wervels aan hun achterzijde ook contact met elkaar via facetgewrichtjes. Deze kunnen slijtage vertonen en pijn veroorzaken. Vooral bij draaibewegingen en bij het rechtkomen uit zit, geven deze last.
Slijtage aan de wervelkolom is eigen aan het verouderen en hoeft niet per se pijnklachten te geven. Hoe sterker de rug- en buikspieren (core stability) en hoe beter je op je houding let, hoe kleiner de kans dat slijtage pijnklachten zal geven.
Onderzoeken
Bijkomende onderzoeken van rug of nek zijn vaak overbodig. Enkel bij uitgesproken uitstralingspijn, hevige pijn ‘s nachts of ondraaglijke last kan beeldvorming (RX, CT, NMR of botscan) aangewezen zijn. Een zenuwtest (EMG-onderzoek) kan nuttig zijn om de schade aan de zenuwen in te schatten.
Behandelingen
Training goede houding en spierversterkende oefeningen
Slijtage van de wervelkolom op zich kan niet hersteld worden, maar de ondersteuning (spiercorset) kan wel verbeterd worden zodat er minder kans op pijnklachten is. Een goeie spierfunctie en (afwisselende) houding zijn vaak voldoende om pijnklachten te doen verdwijnen. Je leert deze oefeningen best aan onder begeleiding van een kinesitherapeut.
Rug/nekrevalidatie
Als een training met een kinesitherapeut niet volstaat, kan een meer intensief revalidatietraject aangewezen zijn. Het is een actieve revalidatie door kinesitherapeuten, ergotherapeuten, ergonomen, artsen, psychologen…) om met jou aan de slag gaan voor het versterken van je spieren, het verbeteren van je houding, het aanleren van goede tiltechnieken.
Medicatie
Bij hevige, acute pijn kan klassieke pijnstilling (paracetamol) aangewezen zijn. Uitzonderlijk zijn zwaardere pijnstillers nodig. Soms wordt dit aangevuld met een (korte) kuur ontstekingsremmers. De medicatie beperken we liefst tot een minimum en enkel in de acute fase.
Manuele therapie
Spierontspannende technieken
(warmte, massage, myofasciale therapie…)
Inspuitingen (infiltraties)
Soms kunnen er inspuitingen nodig zijn waarbij cortisone in een gewricht of rond de zenuw(en) aangebracht wordt :
facetinfiltraties
infiltraties rond de zenuwen
epidurale infiltraties
Radiofrequente stroom
In een eventuele volgende stap kunnen, via radiofrequente stroom, bepaalde zenuwen/zenuwtakjes minder gevoelig worden gemaakt.
Operatie
Een rugoperatie kan noodzakelijk worden wanneer verlammingsverschijnselen optreden of wanneer de pijn ondraaglijk is ten gevolge van hevige druk op een zenuw. In dat geval wordt ervoor gezorgd dat de druk op de zenuw verdwijnt, bij voorbeeld door het wegnemen van de hernia.
Bij rug- en nekpijn zonder uitstraling wordt eerst geprobeerd de pijnklachten zonder operatie onder controle te krijgen. Enkel als dit niet lukt kan een ingreep worden overwogen waarbij het dan meestal gaat over het ‘vastzetten’ van 2 of meer wervels.